Arbo risico inventarisatie en evaluatie: de basis voor gezonde en veilige werkplekken

Elke organisatie met personeel loopt te allen tijde gezondheids- en veiligheidsrisico’s. Daarom vereist de Arbowet dat u als werkgever een arbo risico inventarisatie en evaluatie (RI&E) opstelt én onderhoudt. De RI&E vormt de kern van uw arbobeleid: met dit instrument brengt u alle arbeidsrisico’s binnen uw organisatie in kaart, evalueert u die risico’s en stelt u een plan van aanpak op om ze beheersbaar te maken. Bij KAMbode ondersteunen we u bij elke stap in dit proces zodat u niet alleen voldoet aan wetgeving, maar ook werkt aan een veilige, gezonde en duurzame werkomgeving. Hieronder leest u wat de RI&E precies is, voor wie dit geldt, welke voordelen het biedt, hoe de uitvoering eruitziet, welke valkuilen u moet vermijden, én waarom u deze taak aan KAMbode zou moeten uitbesteden.

Wat is een arbo risico inventarisatie en evaluatie precies?

Een arbo risico inventarisatie en evaluatie (RI&E) is een systematische methodiek waarmee u alle relevante gezondheids- en veiligheidsrisico’s in uw organisatie in kaart brengt. Vervolgens beoordeelt u deze risico’s, wat is de kans dat ze zich voordoen, wat zijn de gevolgen en stelt u maatregelen vast om ze te beheersen. De RI&E is verplicht volgens de Arbowet en hoort vergezeld te gaan van een plan van aanpak waarin duidelijk wordt aangegeven wie welke maatregelen uitvoert, wanneer, en met welke prioriteit. Belangrijk is dat de RI&E niet slechts een papieren exercitie is: het gaat om een proces dat leven krijgt in de bedrijfsvoering. U monitort, evalueert en actualiseert periodiek uw RI&E, aangezien bedrijfsomstandigheden, processen en regelgeving kunnen veranderen. Ter illustratie: als u een machine introduceert of een bestaand werkproces wijzigt, zal dit mogelijk nieuwe risico’s introduceren. Die moeten dan opnieuw geïnventariseerd en geëvalueerd worden, en uw plan van aanpak moet daarop worden aangepast.

Voor welke bedrijven is een arbo risico inventarisatie en evaluatie verplicht?

Iedere werkgever die personeel in dienst heeft, is verplicht een RI&E te hebben. Dit geldt zowel voor kleine bedrijven als grotere organisaties. Er zijn enkele nuances:

• Bij meer dan 25 medewerkers geldt dat de opgestelde RI&E inclusief plan van aanpak in veel gevallen getoetst moet worden door een gecertificeerde arbodienst of deskundige.

• Bij 25 of minder werknemers mag men gebruikmaken van een erkende branche‑RI&E, en in die situatie is toetsing niet altijd verplicht.

• Ook voor kleinere organisaties geldt: de RI&E moet passen bij de werksituatie, alle reële risico’s omvatten, en regelmatig geëvalueerd worden.

Met andere woorden: niemand ontsnapt aan de wettelijke verplichting. Bij inspecties controleert de Nederlandse Arbeidsinspectie of de RI&E en het plan van aanpak aanwezig, actueel en van voldoende kwaliteit zijn. Bij tekortkomingen kan worden gehandhaafd en boetes opgelegd worden.

De voordelen van een goed uitgevoerde arbo risico inventarisatie en evaluatie

Als de RI&E goed wordt uitgevoerd, levert dat concrete voordelen op voor uw organisatie:

• Preventie van ongevallen en klachten – de grootste winst zit in het voorkomen van fysieke letsels, beroepsziekten en ongewenste incidenten.

• Lagere verzuimkosten – door gezondheidsrisico’s te beperken, voorkomt u langdurig ziekteverzuim en de daaruit voortvloeiende kosten.

• Betere werksfeer en betrokkenheid – medewerkers weten dat hun veiligheid serieus wordt genomen, wat vertrouwen en motivatie bevordert.

• Wettelijke bescherming – u voldoet aan uw zorgplicht en voorkomt boetes of claims.

• Strategisch inzicht – u krijgt overzicht in welke processen of afdelingen aandacht vereisen, wat u helpt prioriteiten te stellen.

• Efficiënter werken – door risico’s vroegtijdig te onderkennen, voorkomt u verstoringen, stilstanden en onverwachte kosten.

• Positieve uitstraling – wie aantoonbaar werkt aan veiligheid en gezondheid versterkt het imago tegenover klanten, partners en toezichthouders.

Kortom: een goede RI&E is geen verplichting waar u tegenop ziet, maar een investering in continuïteit, veiligheid en kwaliteit.

Hoe verloopt een arbo risico inventarisatie en evaluatie in de praktijk?

Bij KAMbode hanteren we een gestructureerde, transparante werkwijze. Hieronder beschrijven we de stappen die wij doorlopen samen met u:

1. Vooronderzoek en intake
   Allereerst voeren we een uitgebreide intake uit waarin we uw bedrijfsprocessen, afdelingen, gebruikte apparatuur, werkmethoden en bestaande maatregelen bespreken. We brengen in kaart welke zones of werkplekken extra aandacht verdienen.

2. Inventarisatie van risico’s
   Vervolgens gaan we in samenwerking met u en uw medewerkers door de werkplekken en processen. We observeren, vragen door en analyseren welke arbeidsrisico’s aanwezig zijn — fysiek, chemisch, psychosociaal, ergonomisch, veiligheidsrisico’s en meer.

3. Evaluatie en prioritering
   Niet alle risico’s zijn even urgent of gevaarlijk. We beoordelen de risico’s naar kans en effect, en rangschikken ze op prioriteit. Zo ontstaat een helder overzicht van welke onderwerpen eerst moeten worden aangepakt.

4. Opstellen plan van aanpak
   Voor elk risico formuleren we beheersmaatregelen: technisch, organisatorisch of op gedragsniveau. In het plan wordt vastgelegd wie verantwoordelijk is, binnen welke termijn de maatregel moet zijn geïmplementeerd, en welk budget of middelen daarvoor nodig zijn.

5. Implementatieondersteuning
   Wij kunnen u actief begeleiden bij het invoeren van de maatregelen: kwaliteitscontroles, aanpassingen in werkprocessen, opstellen van instructies of het trainen van medewerkers. We zorgen voor een praktische vertaling van de RI&E naar de dagelijkse praktijk.

6. Monitoring, herbeoordeling en bijstelling
   Nadat de maatregelen zijn doorgevoerd, toetsen we of zij effectief zijn en of ze daadwerkelijk resultaat leveren. Tevens evalueren we periodiek de RI&E en passen we deze aan waar nodig, bijvoorbeeld bij wijzigingen in organisatie, processen of wetgeving.

Deze aanpak zorgt ervoor dat de RI&E geen statisch document blijft, maar een verankerd instrument wordt in uw bedrijfsvoering — met directe impact op veiligheid en gezondheid.

Veelgemaakte fouten bij een arbo risico inventarisatie en evaluatie

In de praktijk zien wij regelmatig dat bedrijven fouten maken bij het opzetten of onderhouden van de RI&E. Enkele valkuilen zijn:

• Het niet betrekken van medewerkers bij de inventarisatie, waardoor feitelijke risico’s over het hoofd worden gezien.

• Risico’s die wel benoemd worden, niet goed kwantificeren dus geen inschatting van kans en effect maken.

• Ontbrekende of onvolledige plan van aanpak, waardoor maatregelen vaag blijven en niet worden uitgevoerd.

• Gebrek aan toewijzing van verantwoordelijkheden of termijnen in het plan van aanpak.

• Vergeten om de RI&E te actualiseren bij proceswijzingen, reorganisaties, nieuw materieel of gewijzigde regelgeving.

• Onderschatting van psychosociale arbeidsbelasting, stress, werkdruk, agressie.

• Tekortschieten in toetsing waar dit verplicht is, wat leidt tot juridische problemen.

• Documentatie die niet voldoet: geen duidelijke rapportage, geen bewijs van uitvoering of ontbrekende archivering.

Door deze problemen vooraf te herkennen en te voorkomen, ontstaat een solide RI&E die écht werkt voor uw organisatie.

Arbo risico inventarisatie en evaluatie uitbesteden aan KAMbode

Waarom zou u ervoor kiezen om de arbo risico inventarisatie en evaluatie (gedeeltelijk) uit te besteden aan KAMbode? Wij brengen niet alleen kennis en ervaring, maar nemen de zorgen rondom de RI&E uit handen zodat u zich kunt richten op uw core business.

Bij ons krijgt u:

• Een enthousiast en deskundig team dat u begeleidt tijdens het gehele traject

• Maatwerk: elke RI&E wordt aangepast aan uw bedrijf, branche en werkpraktijk

• Transparantie: heldere rapportages, visuele weergaven en concrete aanbevelingen

• Praktische ondersteuning bij uitvoering, training en borging

• Nazorg: we blijven betrokken bij actualisatie, audits en controles

• Garantie dat u voldoet aan de wettelijke verplichtingen en bent voorbereid op inspecties

KAMbode staat voor betrouwbaarheid, kwaliteit én ontzorging in arbozaken. Door de arbo risico inventarisatie en evaluatie samen op te pakken, maakt u van veiligheid een integraal onderdeel van uw organisatiecultuur.